Em Nguyễn Trí Hào, 12 tuổi, học sinh Trường THCS Quang Trung (xã Phú Xuyên, TP. Hà Nội), là một cậu bé lớn lên trong vòng tay ông bà ngoại và người mẹ mang bệnh – một gia đình nhỏ nhưng luôn trĩu nặng những nỗi lo không tên.
Ngay từ khi mẹ mang thai, bố đã bỏ đi, chưa từng một lần liên lạc hay để lại bất kỳ dấu vết nào. Hào lớn lên mà chưa bao giờ biết đến hai chữ “bố ơi”. Mẹ em, chị Nguyễn Thúy Chuyên (43 tuổi), mắc bệnh tâm thần. Có lúc chị tỉnh táo, hiền lành như bao người mẹ khác; nhưng cũng có những ngày bệnh phát tác, chị không thể kiểm soát hành vi, khiến ông bà phải đưa vào viện điều trị. Vì bệnh tình ngày một nặng, chị không thể làm bất kỳ công việc nào để phụ giúp gia đình.
Ông ngoại Nguyễn Văn Luân (75 tuổi) và bà ngoại Nguyễn Thị Sinh (70 tuổi) đều đã già yếu. Không còn sức lao động, hai ông bà chỉ có thể trồng vài luống rau, ít lá bồ đề, ngải cứu sau nhà để đỡ đần bữa ăn. Cả gia đình sống dựa vào khoản trợ cấp ít ỏi: 750.000 đồng cho mẹ Hào và 2 triệu đồng dành cho hộ mẹ đơn thân khuyết tật nuôi con. Trong căn nhà cấp 4 đã mục gần hết mái, mỗi khi trời mưa, nước dột xuống từng mảng, nhưng ông bà chẳng còn tiền để sửa.
Thiếu vắng tình thương của bố, lại sống trong hoàn cảnh éo le, Hào trở nên trầm lặng, ít nói. Em luôn cúi mặt khi gặp người lạ, ánh mắt buồn như mang cả nỗi cô đơn của một đứa trẻ không may. Hào nói rằng khoảnh khắc hạnh phúc nhất trong tuổi thơ mình chính là những lúc mẹ tỉnh táo, ngồi cạnh và đọc truyện “Bạch Tuyết và bảy chú lùn” cho em nghe – những khoảnh khắc ít ỏi mà em cảm nhận được tình mẫu tử thiêng liêng, điều mà bao bạn bè đồng trang lứa có được mỗi ngày.
Mỗi buổi sáng đi học, Hào chỉ ăn vội bát mì tôm. Bữa cơm trong ngày cũng chỉ quanh quẩn rau luộc, lâu lâu mới thêm được quả trứng. Thịt cá là điều xa xỉ, chỉ xuất hiện trong mâm cơm ngày giỗ hoặc Tết. Chiếc xe đạp đến trường của Hào là xe cũ của dì cho, đã hỏng nhiều chỗ. Ông ngoại sửa đi sửa lại, nhưng cổ xe vẫn rất cứng, có hôm em suýt lao xuống ruộng, phải dắt bộ hơn cả cây số để về nhà. Hào từng ước có xe đạp mới, nhưng dù bà đã tiết kiệm mấy tháng trời, khoản tiền ấy vẫn còn quá xa.
Quần áo của Hào phần lớn là đồ cũ người khác cho. Nhiều năm rồi, em chưa biết cảm giác được mặc một bộ quần áo mới là như thế nào.
Dù thiếu thốn đủ đường, Hào vẫn ngoan ngoãn, chăm chỉ và học giỏi. Em ước mơ sau này trở thành thầy giáo – để dạy dỗ những đứa trẻ giống như mình, để cuộc sống bớt khổ hơn, và quan trọng nhất là để kiếm tiền chữa bệnh cho mẹ, báo đáp công ơn ông bà đã hy sinh cả cuộc đời nuôi dưỡng em.
Trong căn nhà nghèo ẩm thấp ấy, ước mơ của Hào lặng lẽ lớn lên – nhỏ bé nhưng kiên cường, như chính nghị lực của em vậy.
